Сістэма маніторынгу і прагназавання надзвычайных сітуацый прыроднага і тэхнагеннага характару

Агульныя звесткі аб сістэме маніторынгу і прагназавання надзвычайных сітуацый прыроднага і тэхнагеннага характару.

У сучасным свеце сістэма маніторынгу і прагназавання надзвычайных сітуацый становіцца на першае месца ў барацьбе з тэхнагеннымі катастрофамі і прыроднымі катаклізмамі. Перспектыва гэтага кірунку відавочная. У галіне абароны насельніцтва і тэрыторый маніторынг і прагназаванне надзвычайных сітуацый гуляе важную ролю, так як назіранне, аналіз і ацэнка стану і змены выяўленых і патэнцыйных крыніц надзвычайных сітуацый, а таксама прагноз ўплыву на бяспеку насельніцтва, арганізацый, навакольнае асяроддзе дазволіць распрацоўваць і рэалізоўваць меры, накіраваныя на папярэджанне і ліквідацыю надзвычайных сітуацый, мінімізацыю сацыяльна-эканамічных і экалагічных наступстваў.

Вынікі маніторынгу і прагназавання НС могуць стаць адным з вызначальных крытэраў пры прыняцці кіраўнічых рашэнняў у дзейнасці органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях. Дакладная і аператыўная інфармацыя аб небяспечнай прыроднай з'яве, аварыі або небяспечным тэхнагенным здарэнні і г.д., апераджальнае адлюстраванне верагоднасці ўзнікнення і развіцця надзвычайнай сітуацыі на аснове аналізу магчымых прычын яе ўзнікнення, яе крыніцы ў мінулым і сучаснасці дазволяць якасна і эфектыўна распрацоўваць праграмы і планы , прымаць дзейсныя рашэнні па папярэджанні і ліквідацыі надзвычайных сітуацый.

Таму маніторынг і прагназаванне надзвычайных сітуацый - адзін з прыярытэтных напрамкаў дзейнасці МНС Рэспублікі Беларусь.

Першапачаткова маніторынг надзвычайных сітуацый функцыянаваў з складзе Нацыянальнай сістэмы маніторынгу навакольнага асяроддзя ў Рэспубліцы Беларусь (далей НСМНА), якая была створана ў 1993 годзе ў адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь ад 26 лістапада 1992 года "Аб ахове навакольнага асяроддзя».

У 2003 годзе ў адпаведнасці з пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 14 лiпеня 2003 года №949 «Аб Нацыянальнай сістэме маніторынгу навакольнага асяроддзя ў Рэспубліцы Беларусь» маніторынг надзвычайных сітуацый быў выключаны са складу НСМНА.

19 лістапада 2004 года пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь №1466 ў Рэспубліцы Беларусь была створана сістэма маніторынгу і прагназавання надзвычайных сітуацый.

Сістэма маніторынгу і прагназавання надзвычайных сітуацый (далей - СМПНС) функцыянуе ў рамках Дзяржаўнай сістэмы папярэджання і ліквідацыі надзвычайных сітуацый.

Сістэма маніторынгу і прагназавання функцыянуе на рэспубліканскім, тэрытарыяльным і мясцовым узроўнях.

На рэспубліканскім узроўні каардынацыю функцыянавання сістэмы маніторынгу і прагназавання, а таксама функцыі па зборы, захоўванню, апрацоўцы інфармацыі аб надзвычайных сітуацыях і іх прагназаванню ажыццяўляе Міністэрства па надзвычайных сітуацыях.

На тэрытарыяльным і мясцовым узроўнях збор, захоўванне, апрацоўку інфармацыі аб надзвычайных сітуацыях і іх прагназаванне павінны ажыццяўляць абласныя i Мiнскае гарадское ўпраўленнi МНС і раённыя (гарадскiя) аддзелы па надзвычайных сітуацыях абласных і Мінскага гарадскога упраўленняў МНС.

Аб'ектамі назіранняў пры правядзенні маніторынгу і прагназавання надзвычайных сітуацый з'яўляюцца крыніцы надзвычайных сітуацый.

Асноўнымі задачамі СМПНС з'яўляюцца:

• правядзенне назіранняў за крыніцамі надзвычайных сітуацый;
• збор, апрацоўка і аналіз інфармацыі аб крыніцах надзвычайных сітуацый;
• стварэнне банка дадзеных па крыніцах надзвычайных сітуацый;
• прагназаванне надзвычайных сітуацый;
• забеспячэнне рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання і арганізацый, падпарадкаваных Ураду Рэспублікі Беларусь, мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў інфармацыяй пра пагрозу ўзнікнення або ўзнікненні надзвычайных сітуацый.

Арганізацыю правядзення відаў маніторынгу надзвычайных сітуацый прыроднага і тэхнагеннага характару ў Рэспубліцы Беларусь ажыццяўляюць 11 органаў дзяржаўнага кіравання па 15 асобных відах маніторынгу.